«سرود دشت نیمور» چهارمین مستندی بود که در بزرگداشت زندهیاد محمدرضا مقدسیان در پنجاه و پنجمین شب فیلم خانه اردیبهشت اودلاجان نمایش دادهشد اثری ساختهشده در سال ۱۳۶۷، پرمحتوا، قوی، و موثر. به نقل حمید جعفری، مستندساز و از یاران مقدسیان، سال ۶۷ دکتر فرهادی به مقدسیان خبر میدهد که در دست نیمور آخرین سال لایروبی نهر و آیینهای تاریخی آن است و از سالهای دیگر چنین مراسمی نخواهدبود.
سومین اثر ازچهاراثر انتخابشده برای بزرگداشت یاد وخاطره محمدرضا مقدسیان، بخش اول ازمستندهای او تحت نام عمومی «آب و آبیاری در ایران» بود که مشخصا به بخش تقریبا فنی و درونمایه داناییمحور حفر قنات میپردازد با عنوان «کاریز مبارزه با بیابان» که بین سالهای ۱۳۶۱ تا ۱۳۶۳ ساختهشده. همین نکته مربوط به سال ساخت را هم نباید سرسری رد کرد. این مستند هنوز هم تازه و بسیار مهم است. به قنات و حواشی آن نگاه توریستی و تبلیغاتی ندارد.
پساز وقفهای اجباری درتداوم شبهای فیلم بهخاطر شرایط اجتماعی کشور، پنجاهودومین شب فیلم خانه اردیبهشت اودلاجان به دومین نمایش گرامیداشت محمدرضا مقدسیان اختصاص داشت. با مستند ناب و بابِ مسائل عمومی کشور، به نام «گفتگو در مه» که حدود بیست سال پیش ساختهشدهاست. مستند موثر و ماندگاری که انگار نه انگار بیشاز دودهه از ساخت آن میگذرد.
محمدرضا مقدسیان، بی تردید، یکی از قلههای شاخص سینمای مستند ایران است. کار را با دستیاری محمدرضا اصلانی شروع کرد و در روند فعالیت آتی خود، با خلق آثاری ماندگار سبک و مبانی نوین سینمای مستند را پایهگذاری کرد. در این راه سختیها کشید و تجربهها آموخت. وقتی فیلم «کورهپزخانه» او برنده جایزه اول فستیوال مسکو شد، انگ تودهای خورد و دوسه سال از کار فیلمسازی منع شد و روزگار را با مسافرکشی گذراند. ولی همان دوسه سال هم دستمایه برخی از کارهای دیگرش شد. وقتی در سال ۱۳۹۴ چشم از جهان شد، به گفته یکی از سینماییهای ارجمند، چراغ پرنور مستند هم خاموش شد. رخشان بنیاعتماد در مراسم تشییع پیکر مقدسیان گفت: «من به عنوان یک مستندساز شرم تاریخی بیاهمیتی به نخبگانی چون او را بر پیشانی خود دارم». برای تجدید خاطره با این فیلمساز معتبر و مهم، چهار اثر از او را در چهار شب فیلم «خانه اردیبهشت اودلاجان» به تماشا خواهیم نشست.