میدان توپخانه تهران

میدان توپخانه تهران

«خیابان‌کشی‌های جدید نظام محله‌بندی قدیمی شهر را دیگرگون کرده‌است و برخلاف نقشه قبلی که شهر را بر اساس محلات معرفی می‌کند، توضیحات این نقشه بر اساس نام خیابان‌ها و میدان‌ها و موقعیت ادارات و سفارتخانه‌ها و اماکن عمومی اصلی شهر ترتیب یافته است. نام میدان توپخانه در این نقشه به میدان سپه تغییر یافته‌است، لیکن در شکل و موقعیت و ارتباطات اصلی میدان تغییری پیدا نشده‌است. ساخت‌وساز شهری داخل حصار شهر را پر کرده و در بعضی بخش‌ها، خارج از حصار شهر، در حال توسعه است. در توضیحات نقشه، نام اماکن جدیدی در شهر دیده می‌شود. مانند باغ ملی، اداره اطفائیه، مدرسه طب و ادارات دولتی و کلوپ‌ها و بانک‌ها و اماکن نظامی و هتل‌ها و کتسولگری‌ها. نقشه بعدی بر اساس شبکه سواره شهری تهیه شده‌ و نمایش‌دهنده خیابان‌کشی‌های اصلی شهر است. این نقشه مربوط به سال ۱۳۱۶ شمسی است و تغییرات اساسی شهر را طی هفت سال نمایش می‌دهد و نمودار طرحی است که از طرف وزارت داخله دنبال می‌شود. در این نقشه،دیگر ازحصار و دروازه‌ها خبری نیست‌و دیوارهای ارک شهر برداشته شده‌است. خیابان‌‌کشی‌های شطرنجی شهر تکمیل شده و شهر به چهار خیابان کمربندی و عریض که بر روی حصارهای قبلی یا حاشیه آن‌ها کشیده شده‌اند، محدود گردیده‌است. این چهار خیابان عبارتند از خیابان شاهرضا در شمال، خیابان شهباز در شرق، خیابان شوش در جنوب و خیابان سی‌متری در غرب.در این نقشه، خیابان بوذرجمهری و خیام نیز تکمیل شده‌اند و به صورت چلیپایی بافت مرکز شهر و بازار را قطع کرده‌اند. در موقعیت میدان سپه و خیابان‌کشی‌های متصل به آن تغییری حاصل نشده و شش خیابان متصل به میدان، خیابان‌های سپه (مریض‌خانه)، فردوسی (سفرا)، لاله‌زار، چراغ برق (چراغ گاز)، ناصر خسرو (ناصریه) و باب همایون‌اند. محوطه بازار و محله آن با چهار خیابان محصور شده. . . عنصر جدیدی که در نقشه دیده می‌شود میدان و ایستگاه راه‌آهن است. میدان اصلی دیگری که احداث شده حسن‌آباد است.»

سینما ری

در فاصله نه چندان دور از محله، در خیابان قزوین، نزدیک خیابان ولیعصر، سال‌های ممتد، سینمایی بود به نام «ری» که بعدها نامش را به «داریوش» عوض کرد. سینمایی بود خاص و با مخاطبان زیاد. در سال ۱۳۵۵، بیش از ۴۴۴ هزار بلیط در این سینما فروخته شده.

کوچه امین‌الدوله

آب با تنبوشه‌های سفالی از انشعاب‌های مشخصی به خانه‌ها می‌آمد و در آب‌انبارها ذخیره می‌شد. مسیر این تنبوشه‌ها معمولا از داخل خانه‌ها و حیاط مردم بود و همین هم توفیق اجباری برای برخی روابط بود. آن زمان که مردم آب‌انبار داشتند و شهر قنات‌ها، نام کوچه ما، «امین‌الدوله» بود.

پشت شهرداری

امروز، در میدان امام‌خمینی، جداره شمالی را به اسم «پشت شهرداری» می‌شناسند. پشت کدام شهرداری؟ اما، هیچ اسمی بی‌مسما نیست. تا چندی پیش، ساختمان شهرداری تهران، که قبلا ها «بلدیه طهران» گفته می‌شد در همین جا بود.