سلام

حدود ۲۴۰ سال پیش، تهران به پایتختی ایران برگزیده‌شد. در آن تاریخ، تهران، در مجموع حدود ۱۵ هزار نفر جمعیت داشت. امکانات شهری و بازرگانی آن از چندین شهر دیگر، چون مشهد، تبریز، شیراز، و اصفهان کم‌تر بود. ولی به دلایلی، از جمله موقعیت مکانی‌اش در ارتباط با مقر قجری‌های استرآباد و مسائل امنیتی دیگر، به پایتختی کشور برگزید شد. هرچند نباید از حق گذشت که موقعیت و ویژگی‌ها و امتیازات طبیعی قابل توجهی داشت که وسوسه‌انگیز می‌نمود.

امروز، عدد رسمی جمعیت تهران، حدود ۹ میلیون نفر است. حدود ۶۰۰ برابر زمانی‌که به پایتختی انتخاب شد. روند افزایش جمعیت تهران، روند نرم و مستمر نبوده و تابع بسیاری از عوامل است که عوامل سیاسی بیشترین نقش و رنگ را دارند. تهران در آغاز سده شمسی اخیر، یعنی حدود یکصد سال پیش، کم‌تر از ۲۱۰ هزار نفر جمعیت داشت. به عبارت دیگر، جمعیت تهران در این سده حدود ۴۵ برابر شده‌است. این شهر چگونه توانسته چنین افزایش جمعیتی را تحمل کند؟ این جمعیت از کجا آمده؟ افزایش جمعیت تهران، آیا نتیجه ساده زادوولد تهرانی‌ها است؟ چنین امکانی وجود دارد؟

با قاطعیت می‌توان گفت افزایش جمعیت تهران نتیجه مهاجرت از شهرها و روستاهای دیگر است. تهران به دلیل امکانات خاصی که داشته و دارد، جاذب جمعیت است. از چند سده گذشته، ثقل اصلی قدرت سیاسی و اقتصادی کشور در تهران قرار دارد و به‌همین خاطر تمام کسانی که آرزوهای برآورده نشده فراوان در ولایت و موطن خود دارد، رو به تهران می‌آورند تا شاید بتوانند به خواست‌های خود برسند. این امر یک نکته ظریف در دل خود دارد: مردمی که رو به تهران می‌آورند، به‌نوعی، انسان‌های جاه‌طلبی هستند که به وضع موجود راضی نیستند و دنبال آینده بهتری هستند. این امتیاز بسیار مهمی است. قدر این انسان‌ها را باید دانست. اینان دنبال ترقی و پیشرفت هستند. دنبال زندگی بهتر و آینده درخشان‌تر هستند.