سلام

گاه یک اتفاق، هرچند به‌ظاهر ساده، تبدیل به جوهر هویتی محله می‌شود. گاه یک مکان چنین نقشی بازی می‌کند و گاه جریان مداوم مدنیتی خاص تبدیل به رکن هویتی محله یا شهر می‌شود. مهم آن است‌که این اتفاق در زمان درستش بیفتدو آن مکان درجای مناسبش قرار بگیرد. اصولا آن‌چه چهره و هویت محله و شهر را برجسته می‌کند، آن است‌که هرچیزی در جای و جایگاه متناسب خودش قرار گرفته‌باشد. در محله اودلاجان میانی، در یک روند مدنی و اتفاق مثبت، خانه‌ای احیاو آباد شده. سپس خانه همسایه هم با همان روش و منش احیا و آباد شده. امروز این دو خانه کم‌کم تبدیل به ساختار هویتی محله می‌شوند. اهالی محل به وجود این دو خانه افتخار می‌کنند و نه تنها از وجود آن‌ها راضی‌و خشنود هستند، بلکه، تا آن‌جا که‌می‌توانند در تقویت و استحکام آن تلاش می‌کنند. چرا چنین شد و چرا اهالی این دو خانه را حمایت می‌کنند؟ چون این خانه‌ها درست در زمانی که محله نیاز به تجدیدقوا داشت، احیا و آباد شدند. چون این دو خانه درست در زمانی که مردم می‌خواستند در مورد اصالت خود ادعای حیثیت کنند، احیا وفعال شدند. گذشته از آن، فعالیتی که در این دو خانه انجام می‌شود، فعالیت‌هایی هستند که تشنگی مدنی و تاریخی محله را مرتفع می‌کنند. در طول دهه‌های گذشته که این محله دچار بی‌توجهی و افول شد، شان فرهنگی و مدنی آن تحت تاثیر قرار گرفت. به همین خاطر مردم از این‌که محله‌شان پاتوق و مامن کسانی شده‌که هیچ تعلق خاطری به‌آن ندارندومنزلت اجتماعی آن را خدشه‌دار می‌کنند، ناخشنود بودند.

. امروز وقتی می‌بینند با وجود این دو خانه، رفت‌وآمدهای فرهنگی در محله اتفاق می‌افتد و افرادی ازگروه‌های مرجع اجتماعی به آن‌جا می‌آیند، داشته‌های قدیم‌و اصیل خود را در قالب این رفت‌وآمدها بازیابی می‌کنند. محل این داشته‌ها را در انبان تاریخی خود داشت ولی زیر خروارها بی‌توجهی تاریحی مدفون شده‌بود. حال با فعالیت این دو خانه کم‌کم غبار از چهره و اندام این داشته‌ها کنار زده‌می‌شود. نکته مهمی‌که در رابطه با اتفاقات تازه در محله باید مد نظر باشد، آن است که فعالیت تزریقی به محله نباید اهالی را تبدیل به خدمه آن فعالیت کند. باید اهالی را شریک و هم‌تراز این فعالیت بشمارد. به همین خاطر، احیای خانه تاریخی و تبدیل آن به واحد پذیرایی، عملا کمک زیادی به محله نمی‌کند. اگر قرار است اتفاق مبارکی در محله بیفتد، باید فعالیت‌هایی که جاذب اقشار فرهیخته شهری است در آن انجام شود. اگر واحد پذیرایی هم راه‌اندازی شود در حد کافه جمع‌وجور باید باشد نه رستوران. تجربه این دو خانه در محله می‌تواند محک خوبی برای همه بافت‌های تاریخی کشور باشد. هدف اول هر فعالیتی باید برگرداندن منزلت اجتماعی و فرهنگی محله تاریخی باشد. همه فعالیت‌ها باید ذیل این هدف تعریف شود. ولی آیا این کار، وظیفه دولت است یا مردم؟

بهروز مرباغی
سرمقاله نشریه اردیبهشت اودلاجان شماره ۱۶۰

0
لطفا اگر نظری دارید برای ما ارسال کنیدx