سلام
این را میپذیریم که آبادانی یکی از اساسیترین اصول جذب گردشگر به یک نقطه یا مکان شهری است. حال باید کمی بیشتر به این بحث بپردازیم. برای اینکه بتوانیم بحث را خوب ببندیم فقط روی محله اودلاجان متمرکز میشویم و آبادانی را در آن بررسی میکنیم.
در ابتدا باید این موضوع مهم را بپذیریم که آبادانی، صرفا، به معنای ساختوساز نیست. ساختوساز میتواند در حکم ابزار برای آبادانی باشد. آنچهکه آبادانیرا ازساختوساز متمایزمیکند روحوحس مکان است. و حس مکان حتما و فقط با ارجاعات هویتی ممکن میشود. یعنی در آبادکردن یک فضا و پهنه شهری نباید بهگونهای عمل شود که هویت آن مخدوش شود و نتوان فهمید که در کجا قرار داریم.
با زبانی سادهتر، در همین تهرانو در مناطق مختلف آن، هویت کالبدی متفاوتی وجود دارد. در منطقه بیستودو تهران نمیتوان خانههای تاریخی اودلاجان را کپیسازی کرد. همانگونه که ساخت بلندمرتبه با آن مصالح خشک و بیروح در اودلاجان جنایت و خسارتی است به کل شهر. پس باید در هر محله و پهنه کالبد متناسب با ریشه و اصل آن پهنه را ملاک عمل قرار داد.
در اینجا یکتبصره بسیار مهم وجود دارد. وقتی ریشه و اصل کالبدی منطقه یا پهنهای را ملاک ارزش و اقدام قرار میدهیم که آن اصل و ریشه دارای ارزش باشد وگرنه تکرار کالبد گذشته صرفا بخاطر وفاداری به آن قواره و قدهای قدیمی، بخودیخود، توجیه پذیر نیست.
آنچه که کالبدهای خرد و کوتاهقامت محله اودلاجان را شایسته تامل میکند اصالت و تاریخ آن بناها است. این محله و بناهای آن، علاوه بر ارزشهای معماری و زیباییشناسی که دارند، بخشی از شناسنامه شهر هم هستند. همین کوچه «آقاموسی» حداقل ۱۷۰ سال سابقه دارد.
در نقشههای قبل از نقشه دارالخلافه ناصری هم این کوچه با همین نام ثبت است. پس بخشی از شناسنامه شهر است. اصولا محله اودلاجان بخش مهمی از تاریخ و سرگذشت شهر تهران است و هرگونه خدشه بر آن موجب خسارت بر تاریخ و اصالت شهر است. حال اگر قرار است محله اودلاجان آباد شود، هرگز بدین معنی نیست که خانههای آن را تخریب و آپارتمانهای قوطیشکل بهجای آنها بسازیم. اودلاجان معماری خودش را دارد. بگذاریم هویت این محله پابرجا بماند. کل منطقه دوازده تهران با ۶ ناحیه و ۱۴ محله، حدود ۹۱ کیلومتر مربع مساحت دارد یعنی حدود ۱۱ درصد کل تهران. اودلاجان یکی از محلات آن است. بدینترتیب اودلاجان حدود یکدرصد کل مساحت تهران را دارد. بگذاریم این یکدرصد با معیارها و ارزشهای معماری خودش آباد شود. اگر چنین کنیم، این پهنه تبدیل به یکی از نقاط مهم و پرجاذبه گردشگری تهران و ایران میشود. پهنهای آباد و با امکانات زیستی و خدماتی کامل با پشتوانه تاریخی و ارزشهای معماری اصیل ایرانی. جذاب برای گردشگران داخلی و خارجی.