نمایش مستندهایی از کوکان سرزمین ایران
در سری تازه «شبهای مستند خانه اردیبهشت اودلاجان»، موضوعی تازه پیش رو داریم؛ مجموعهای از فیلمهای مستند با عنوان «کودکان سرزمین ایران» که طی ۸ هفته به نمایش درخواهد آمد. این مجموعه که در سال ۱۳۷۴ به تهیهکنندگی محمدرضا سرهنگی ساخته شد، با حضور کارگردانان برجستهای چون ناصر تقوایی، محمدرضا اصلانی، خسرو سینایی، کامبوزیا پرتوی، فرشاد فدائیان، پیروز کلانتری، مسعود کرامتی، ابراهیم مختاری و دیگران، تصویری ناب از کودکان ایرانزمین ارائه میدهد و جریان تازهای در سینمای کودک ایران پدید آورد. در پایان این مجموعه، بزرگداشتی نیز برای محمدرضا سرهنگی برگزار خواهد شد.
نمایش مستندهایی از تهران
فراموشی گذشته، بهویژه درباره تهران، شهری با تاریخی پرفرازونشیب و نقشآفرین در تحولات سیاسی و اجتماعی ایران، امری رایج است. با ورود دوربینها، روایتهای مستند از زندگی پایتخت جان گرفتند و بسیاری از مستندهای دهههای ۴۰ و ۵۰ خورشیدی، امروز بهعنوان اسناد تاریخی شناخته میشوند. این آثار، تصویری از شکافهای طبقاتی، فشارها و رشد اعتراضات اجتماعی را در کنار توسعه صنعتی آن زمان نشان میدهند؛ روندی دوگانه که نهایتاً به انقلاب ۱۳۵۷ انجامید. برنامه «پرسه در تهران» فرصتی است برای بازنگری در آن دوران از طریق تماشای مستندهایی که گذشته پایتخت را بازگو میکنند؛ آثاری که برخی سازندگانشان دیگر در میان ما نیستند و برخی همچنان به روایت ادامه میدهند.
شروع به کار خانه قصه
یکی از افتخارات محله تاریخی اودلاجان آن است که هوشنگ مرادی کرمانی، قصهنویس بزرگ و شریف ما حدود ۲۷ سال در یکی از تربچهنقلیترین خانههای آن زندگی کرده، قصههای مجید را نوشته، سه فرزند برومند و فرهیختهاش را پرورش داده و نامش را در ادبیات جهان ثبت کرده.
این خانه، سالها پیش به تملک شهرداری منطقه دوازده درآمد تا تبدیل به خانهموزه مرادی کرمانی شود. ولی فراموش و مخروب و خانه آسیبیافتگان شد. سال گذشته در یک «فراخوان عمومی احیا و بهرهبرداری موقت آن» منتشر شد و نهایتا با معرفی بهرهبردار، مرمت و احیای آن انجام گرفت.
اینک، زمانش رسیده درِ این خانه، با رنگ و لباسی درخور به روی علاقمندان باز شود. با نام «خانه قصه».
یکی از زیباییهای « خانه قصه» راهاندازی کتابخانه آن توسط علاقمندان است. از تمام دوستداران «نویسنده» و «خانه» درخواست میکنیم در صفحه اول کتابهای اهدایی اسم شریفتان را بنویسید. میخواهیم همه بدانند در این کتابخانه بسیاری از فرهنگدوستان سهم دارند و مجموعه هم در اختیار همه دوستداران ایران است.
بسیاری از این روستاها اکنون دیگر روستا نیستند، بلکه به بخش یا شهر تبدیل شدهاند. حاصل این تلاش گسترده، ساخت ۱۳ مستند ۵۰ دقیقهای از روستاهایی است که هرکدام گوشهای از تنوع و زیبایی فرهنگی ایران را بازتاب میدهند.
نمایش مستندهایی از پروژهی مونوگرافی روستاهای ایران
در سالهای چهل خورشیدی، به همت مرکز مطالعات و تحقیقات و دیگر نهادهای فرهنگی، مجموعهای کمنظیر از مونوگرافیهای روستاهای ایران تدوین شد. بر اساس این پژوهشها، مجموعهای از مستندهای روستایی ساخته شد که تغییرات اجتماعی، فرهنگی و زیستمحیطی این مناطق را در طول چند دهه به تصویر میکشند.
بسیاری از این روستاها اکنون دیگر روستا نیستند، بلکه به بخش یا شهر تبدیل شدهاند. حاصل این تلاش گسترده، ساخت ۱۳ مستند ۵۰ دقیقهای از روستاهایی است که هرکدام گوشهای از تنوع و زیبایی فرهنگی ایران را بازتاب میدهند.
جشن امضای کتابهای رضا کیانیان در مشهد
رضا کیانیان فرزند فرهنگی خراسان بزرگ است و با پشتوانه آن فرهنگ بالنده توانسته نقشی موثر در هنر سینما و تئاتر ایران عزیز بازی کند.
او به مشهد میآید برای جشن امضای چهار کتاب خواندنی و مهماش که هریک چندبار چاپ شدهاند. همین هم نشان از اعتبار این کتابها دارد.
همه اهل نظر بر توانایی فکری و اندیشگی رضا کیانیان باور دارند. او یکی از موثرترین شخصیتهای سینمایی و تئاتری کشور است که به توسعه و گسترش «ادبیات سینما و تئاتر» پرداختهاست. او در کتابهای خود مبانی نظری «بازیگری» را میشکافد و برای تدقیق مطلب بازیهای بزرگان سینما و تئاتر جهان و ایران را نقد و تفسیر میکند.
به بهانه انتشار چاپهای جدید کتابهای این هنرمند مولف، جشن امضا در پردیس کتاب مشهد با همراهی گروه آوان برگزار میشود.
دهمین نشست اودلاجانشناسی
میگویند خواندن و درک تاریخ را باید از زمان حال شروع کرد. در ادبیات شهرسازی هم این گزاره صادق است. با شناخت امروز شهر، کمکم راه به گذشته نزدیک و سپس گذشته دور شهر میکشیم. مطالعات «پلاک به پلاک» محلات شهر در این راستا است. میخواهیم با سرنخهای شناخت پلاک به پلاک اودلاجان، بهتدریج، راهی برای شناخت دقیقتر گذشته آن پیدا کنیم. متاسفانه باید بپذیریم شناخت همه ما از محله تاریخی اودلاجان بسیار کلی و گاه اشتباه است. لازم است وارد جزییات شویم و دانش جدیدی برای درک ابعاد مختلف این محله تاریخی تولید کنیم. در دهمین نشست اودلاجانشناسی، همراه با آقایان محسن شهروز و علیرضا شاهرخی، از بزرگان قدیمی محله، کوچههای آقاموسی، صدیق، شامبیاتی و خلیلی مفرد را طی طریق میکنیم و قصه تکتک پلاکها را میشنویم و ثبت میکنیم.
سفر به بهارنارنج کویر
شنیده میشود، امسال یزد و اطراف آن دیر از خواب زمستانی بیدار شده و شکوفهبارانش دیدنی است.
احتمالا باید عطر بهار نارنج و گلباران درختان انار را داشتهباشیم. و هوای مطبوع بهاری را.
سفری متنوع و مفرح را برای سه روز و دوشب طراحی کردهایم. مقصد شهر تفت است شهرهای مسیر رفت و برگشت را سیر میکنیم، لذت میبریم و خاطره میسازیم.
صبحانه را در کاشان میخوریم و پس از گشتی در دو سه اثر و فضای تاریخی، برای ناهار به زواره میرویم که معروف است به «مینیاتور شهرهای تاریخی ایران».
بازار و چارصفهها و مسجد جامع را میبینیم و دمدمای غروب راهمان را ادامه میدهیم تا تفت.
دو شب در تفت میمانیم که از شهرهای خوش آبوهوای استان یزد است و سری به یزد هم خواهیم زد. آثار تاریخی و طبیعی را میبینیم و صبح روز سوم راهمان را میکشیم به نایین که معرف همه است. گشت و سیاحتی میکنیم و ناهار را نوش جان میکنیم و میرویم اردستان که قصههای خود را دارد.
بعد از ظهر را در اردستان میگردیم و به سمت تهران حرکت میکنیم. ولی در میانه راه، پس از غروب، توقفی در قم داریم و خرید و سوغاتی و البته چای و قهوه…
حدود ساعت ده و نیم تا یازده شب روز سوم میرسیم به ترمینال غرب تهران.
جمعه بازار کتاب-اجرای پرفورمنس
دومین دور «جمعهبازارهای کتاب» به گام آخر میرسد. پویش «کتاب بخریم» که سال گذشته راه افتاد و با استقبال مخاطبان فرهیخته مواجه شد، سببساز راهاندازی جمعهبازارهای کتاب شد که در دور اول، در سه جمعه آخر سال گذشته برپا شد و امکانی فراهم آمد برای دیدار مخاطبان با خالقان اثر و بهرهمندی از فضای شاداب کتاب و کتابخوانی، با هدف تقویت بنیان نشر و چاپ کشور.
اینک در دومین دور از این پویش و رویداد به سومین جمعهبازار سال ۱۳۴۰۳ نزدیک میشویم. حسن ختام مبارکی برای امسال. در این آخرین جمعهبازار شاهد اجرای هنرمندانه پرفورمنس «دنیازاد و شهرزاد» هم خواهیمبود. دست به قلمها و هنرمندانی هم میزبان مخاطبان خواهندبود. آخرین جمعه سال را باهم باشیم و با عطر جانافزای کتاب باهم گپ و گفت کنیم و برای عید و عیدی کتاب بخریم و به عزیزان هدیه کنیم. سال نو همه ما و شما پیشاپیش مبارک.
نوروزانه هنر ۱۴۰۴
نوروز یعنی شادی و شادمانی. یعنی گردش و رفاقت. یعنی خرید و نوکردن اسباب خانه و تنپوش بدن.
نوروز یعنی سبکی و راحتی رفتار، یعنی عشق به زندگی و امید به آینده؛ نوروز یعنی بازگشت به زندگی.
همه ماها، در این وانفسای ملی و جهانی، در پی بهانه هستیم تا به خودمان برسیم و روح و روانمان را با عشق به زندگی پالوده کنیم. همه ماها نیاز شدید داریم به دیدن رنگ و نور و زیبایی. نیاز داریم زندگی را کمی ساده و سهل بگیریم و اجازه دهیم پوستمان بشکفد و از غم رها شود. ما نیاز داریم از کوچکترین فرصت بیشترین استفاده را برای شادی ببریم چون «خوشبختی یعنی حداکثر استفاده از حداقل امکانات».
به چهارمین «نوروزانه هنر» در خانه اردیبهشت اودلاجان نزدیک میشویم. فرصتی برای دیدن دنیایی از رنگ و بافت و هنر. این چهارمین نوروز ما است که با مخاطبان و میهمانان دلبندمان از اقصی نقاط این سرزمین پهناور، در ضیافت هنری بافتهای اقوام ایرانی به استقبال سال نو و امیدهای نو میرویم.
کتاب بخریم!
ادبیات مکتوب سه ضلع اصلی دارد: نویسنده، ناشر و خواننده. هرکدام از اینها نقش و سهم خاصی در این چرخه دارند و همدیگر را تکمیل و حمایت میکنند. در شرایط اقتصادی امروز کشور، باید به کمک ناشران برویم. باید «کتاب بخریم». هم برای خودمان، هم برای هدیهدادن به دوست و آشنا. این یک عمل اجتماعی و مدنی است. با خرید هر کتاب، ناشر آن کتاب و آن نگاهِ به زندگی را تقویت میکنیم. خریدن کتاب فقط یک امر اقتصادی یا تجاری نیست. امری مدنی است در امتداد فعالیت فرهنگی.
خانه اردیبهشت اودلاجان با اعلام پویش «کتاب بخریم» دومین دوره «جمعهبازار کتاب» را در سه جمعه ۱۰، ۱۷ و ۲۴ اسفند برگزار میکند. امکانی برای دورهمیهای تعریفشده فرهنگی و اجتماعی. دور اول این رویداد در اسفند سال گذشته بسیار دلگرمکننده و خوشاقبال بود. امسال باید پررونقتر و شادابتر از پارسال باشد. در این رویداد ناشرانی از نسل پویا و پرتحرک دو دهه گذشته حضور خواهندداشت. در کنار ارائه کتاب، میهمانانی از نویسندگان، شاعران و مترجمان خواهیم داشت تا امکان گفتوشنید بین مولف و مخاطب فراهم آید.