. البته این خصوصیت، امروز کم‌رنگ‌تر از گذشته‌ها است. چرا؟ چون اولا بسیاری از اهالی این مناطق از آن‌ها کوچ کرده‌اند و جای‌شان را اقشار کم‌توان اجتماعی‌و اقتصادی گرفته، ثانیا توان عمومی اقتصادی و معیشتی محله پایین آمده. طبیعی است در چنین شرایطی، هرکس به فکر آن است که بتواند گلیم خود را از آب بکشد و اگر فرصت و امکانی بود به مسائل دیگر فکر کند. این درست؛ ولی تمام حقیقت در این نکته نهفته نیست. بخواهیم یا نه، رسوبات مدنی زندگی محله‌ای، حتی با حضور اندک ساکنان اصیل و قدیمی آن در محله، به هرحال، خود را نشان می‌دهد. همین امروز و در چنین شرایط سخت اقتصادی، در محله‌های تاریخی ما نهادهای محفلی و محله‌ای کمک به مستمندان برقرار و فعال هستند. در میان این نهادها آنانی موفق‌تر هستند که توسط قدیمی‌های محله راه‌اندازی و اداره می‌شوند. این نهادها و محفل‌ها به اندازه فعالیتی که می‌کنند، تظاهر بیرونی ندارند، ولی کاملا موثر هستند. در محله مغازه‌هایی هستند که سال‌هاست اجاره به مالک نپرداخته‌اند، مالک نیز مصر نیست، چون می‌داند این اجاره‌بها به معیشت آن شخص تاثیر منفی می‌گذارد. در همین محله‌ها، برخلاف صورت ظاهر، افراد بیکار بسیار کم‌تر از نقاط دیگر شهر است. اینان به کارکردن عادت دارند و هیچ شغل و فعالیتی را عار نمی‌دانند. برخلاف بخش‌های زیادی از شهر که، جوانان فارغ‌التحصیل دانشگاهی به هر شغل و سمتی راضی نیستند. این چنین است که با اندک توجه به محله می‌توان پایه‌های امنیت عمومی آن را پیدا کرد. امنیت پایدار با تعامل و هم‌نوایی اهالی محل و بر اساسِ سنت‌های دیرین آن.

نوشته‌ی بهروز مرباغی
سرمقاله نشریه اردیبهشت اودلاجان شماره ۵۰