و می‌داند ما نه تنها مسول زندگی خودمان، بلکه مسول دیگرانی هم هستیم که در اطراف‌مان هستند، خواه پدر ومادر باشند خواه دوست و همسایه یا همان کارتن‌خواب‌هایی که امروز هم جایی برای اتراق در دروازه غار ندارند. ما در برابر همه مسوول هستیم.

«مدیسا» نقاش شده!

حضور میثم در برابر مخاطبان مستند، به‌خودی خود کنجکاوی مخاطبان را برای شنیدن احوالات امروز او داشت. میثم در این مستند، نوجوان پرحرارتی است که به‌هر وسیله‌ای می‌خواهد خودش را از بافت تقریبا تاریک و گنگ دروازه‌غار بیرون بکشد و دنیای خود را به عنوان یک خواننده بنا کند.

خواننده رپ. او با همه عوامل اطراف خود در تضاد است. ولی سری پرشور دارد. امروز، حدود هشت سال از آن روزها گذشته.

میثم خیلی چیزها تجربه کرده و آموخته. به همین دلیل است که می‌گوید «خیلی چیزها عوض شده، در انتهای مستند هم اشاره‌هایی می‌شود به تغییر روحیه من، ولی نه روشن و کامل.

سیاوش (کارگردان) معتقد بود هرچیزی در جای خودش باید باشد، من هم الان در جای خودم هستم، گاه اجراهایی دارم، ولی زندگی ام از راه دیگری تامین است. کار و شغل دارم.

با پدرم و مادرم خیلی خوب هستم. مدیسا خواهر کوچکم امروز یک نقاش است. یک هنرمند. اوضاع خیلی فرق کرده».

و کارگردان مستند ازاین تغییر نگرش‌ و زندگی میثم و خانواده‌اش حرف می‌زند که «دیدن میثم در جلسات بررسی فیلم بعد از نمایش، همیشه برای مخاطبان جالب بوده و اغلب دچار احساسات شده و برنامه‌ها و فعالیت‌هایی را به او پیشنهاد می‌کردند و می‌کنند که عمر این پیشنهادها معمولا دو سه روز بیشتر نیست و فراموش می‌شود. 

کارگردان، در عین آن‌که مخاطب را محق برای این پرسش می‌داند ولی اشاره می‌کند به وضعیت آن روز قهرمان قصه که از دست ناملایمات زندگی و برخورد اطرافیان به تنگ آمده‌بود. خود میثم می‌گوید «در آن روزها از خودم و از دیگران بدم می‌آمد. اسم خودم را گذاشته‌بود جوکر. بریده بودم. همه را بد می‌دانستم. ولی در آخرهای فیلم می‌بینیم‌که دیگر چنان نیستم، وآرام شده‌ام و دارم در جایگاه خودم قرار می‌گیرم».

بگذریم‌که یکی دیگر ازمخاطبان، تصور دیگری دارد و واکنش میثم در آن روزها را کاملا طبیعی می‌داند. اما کارگردان (مهراد) استدلال بهتری دارد: «در فیلم ما با جوانی مواجه هستیم که دارد طغیان می‌کند. ظاهرا، ماها تصور می‌کنیم جوان یاغی دروازه غار باید سنگ پرتاب کندو شورش کند. یا مثل فیلم‌های هالیوودی قهرمان و سوپرقهرمان شود. ولی تجربه زیست این جوان چیز دیگری است. عاصی است ولی دنبال خشونت نیست. دنیای هنر را انتخاب‌کرده. خودش در تکه‌ای از فیلم می‌گوید که آن اول‌ها دنبال راه‌اندازی کتاب‌خانه برای بچه‌های دروازه غار بوده. خیلی هم فعالیت کرده، ولی متوجه شده که کتاب موضوع مورد علاقه مردم نیست. برعکس، مردم با موسیقی راحت‌تر ومشتاق‌تر به زندگی هستند و تصمیم می‌گیرد بیاید به سمت موسیقی».

کارگردان (جمالی) از نقدهایی صحبت می‌کند که به نحوه نگاه فیلم وجود دارد. می‌گوید «از ما می‌پرسند چرا به روسپی‌های دروازه غار نپرداختید؟ چرا موضوع اعتیاد وکارتن‌خوابی را برجسته نکردید. ولی ما این‌ها را کلیشه می‌دانیم. کلیشه‌هایی که امروز زیاد کارساز نیستند. تا صحبت از دروازه غار می‌شود همه می‌روند سراغ اعتیاد و معتادان. ولی ما دیدیم که در همین دروازه غار، نوجوانی هست که دنبال هنر است و خواننده‌شدن. همین نوجوان دوستی دارد به‌نام محمد که خیلی متین است و با فهم بالای اجتماعی. مگر این‌ها از دروازه غار نیستند؟ به همین خاطر ما به این وجه از زندگی دروازه غار پرداختیم».

این نوع نگاه نمی‌تواند موجب رستگاری شود. ما دنبال کشف حقیقت و ارائه آن بودیم. می‌خواستیم بگوییم کسانی مثل میثم قرار نیست سوپرمن باشند و مثلا ده متر بپرند بالا، ولی دو متر که می‌پرند و همین هم بسیار ارزشمند بود.

بعد که فیلم نمایش داده‌شد، عده‌ای گفتند چرا قهرمانی انتخاب کردید که نه صدای شش دونگ دارد نه دارای آموزش فنی و آکادمیک است‌ و نه چهره پرصلابتی دارد! و ما فقط یک حرف داشتیم: «هرچه هست، واقعی است. تهی و توخالی نیست. و درعین‌حال دنبال دنیای بهتراست.افسرده‌ و از پیش باخته نیست» بر این اساس، می‌توان پذیرفت که فیلم، اصلا سیاه و نشانه نومیدی نیست.

برعکس، سرشار از امید و عشق به زندگی است. به گفته یکی از مخاطبان، فیلم بسیار طبیعی و روان است. خیلی خوب و جسورانه است. قهرمان فیلم می‌خواهد هنرمند شود، حاضر است خطر کند و صف را بشکند، خط را بشکند. این یعنی چهره جوانانی که باید آینده کشوررا به‌دست بگیرند. ترسو نیستند، خطر می‌کنند. حتی حاضرند آشکارا خلاف کنند. هرچند نمی‌کنند ولی اگر پاش بیفتد باکی ندارند.

دروازه غار مثل هر محله دیگر

میثم در انتهای فیلم شعری می‌خواند که از یک سو نفرت از محله را فریاد می‌کند و از سوی دیگر عشق به محله را. آگاهانه و جسورانه خوب‌وبد محله را بیان می‌کند.

این یعنی دروازه غار محله‌ای است مثل همه محله‌های شهر. هم سفید است هم سیاه. فقط مائیم که آن را سیاه می‌بینیم یا سفید. میثم، گویا، سفیدی و زیبایی محله را بیشتر می‌داند و شاید به همین خاطر است که چنین آرزویی دارد: «دوست دارم خانه یا عمارتی مثل همین خانه (اردیبهشت اودلاجان) داشته‌باشم و بچه‌های دروازه غار را دور خودم جمع کنم و باهاشان نقاشی کنم، آواز بخوانم، خط بنویسم.اصلا داد بزنم، فریاد بزنم. فریاد رو به باد. این بچه‌ها به چنین جایی نیاز دارند.