در همین دوره است که خیزش‌های متعددی در گوشه‌وکنار مملکت با رنگ و بوی اهداف زمین‌مانده جنبش مشروطه شکل می‌گیرد که تنوعی از اهداف و مشرب‌ها را دارند.

 از قیام جنگل تا قیام افسران خراسان و تتمه فعالیت یارمحمد در کرمانشاه و قیام لاهوتی در آذربایجان. در این دوره است شکل‌گیری احزاب و سازمان‌ها».

عامه غایب مردم

به کارگردان مستند این تذکر را می‌دهند که در اثرش نشانی از عامه مردم نیست. نخبگان و سیاستمداران هستند که تاریخ را می‌سازند یا نقل می‌کنند. ما خبری از زندگی و خواست مردم در دوره تاریخی مورد اشاره مستند نمی‌بینیم.

کارگردان، این نقد را می‌پذیرد و علت آن را جنس اسناد و داده‌هایی می‌داند که در دسترس بودند. او به این نکته هم اشاره می‌کند که حتی در پرسش از نخبگان این محدودیت را هم برای خود ترسیم کرده که فقط با کسانی گفتگو کند که اثر مکتوب و قابل استناد درباره کرمانشاه دارند.

 تلاش بر این است که از نقل افواه عمومی پرهیز شود. مردم در گوشه و کنار شهر حرف‌های بسیاری داشتند که بگویند ولی ضبط و نقل آن‌ها در مستند چندان منطقی نبود و نیست چون بیشتر «نظر» بودند تا سند.

کارگردان در پاسخ به نقد یکی از مخاطبان که در این مستند هیچ خانمی طرف گفتگو نبوده و حتی در میان توده مردم هم که مورد پرسش قرار گرفته‌اند تنها یک خانم وجود دارد، موکدا اشاره می‌کند که «در میان تمام پژوهش‌ها و آثار مکتوب درباره موضوع فیلم فقط یک مورد پایان‌نامه پیدا شده که نویسنده‌اش یک خانم است. 

او هم علی‌رغم اصرار کارگردان علاقمند به مصاحبه و گفتکو نشده‌است. حتی خانمی که به عنوان فرد عادی مورد پرسش قرر گرفته، با اکراه بسیار حاضر به گفتگو شد.» وقتی مخاطب توضیح کارگردان را می‌شنود، معتقد است که «پس این امر شاید نشانه توسعه‌نیافتگی آن جامعه باشد». البته، شاید.

مساله هنوز باقی است، چرا؟

یکی از مخاطبان که استاد تاریخ دانشگاه است، با اشاره به خواست‌های مشروطه، معتقد است «داستان مشروطه هم پیچیدگی‌های زیاد دارد هم آموزه‌های بزرگ.

 نتیجه آن‌که امروز ما بسیاری از مسائلی را داریم که قرار بود با مشروطیت حل شود. ما در مشروطیت دنبال چه بودیم؟ دلبستگی به عدالت، آرزومند پیشرفت، ارتقای فرهنگی و اعتلای اجتماعی و سربلندی میان دیگران.

 آیا امروز هم مسائلی غیر از این داریم؟ آموزه بزرگ مشروطیت آن است که از خود بپرسیم چرا این مسائل حل نمی‌شوند؟» 

مخاطب دیگری با اشاره به سابقه شهرهایی مثل سقز و کرمانشاه در تشکیل سرمایه ملی و ارتباط‌ منطقه‌ای و جهانی این شهرها، معتقد بود در کرمانشاه بایستی نطفه‌های نیرومند جنبش ملی و مشروطه‌خواهی وجود می‌داشت.