در همسایگی محله، عمارتهای بسیار مهمی وجود دارند که عموما از شاخصههای معماری ایران، به ویژه معماری قاجار و پهلوی به شمار میروند. عمارت «کاخ شهربانی» که امروز تبدیل به «ساختمان شماره ۹ وزارت امور خارجه» شدهاست، یکی از این زیباییها است.
وقتی رضاشاه به سلطنت رسید و کمکم پایههای قدرت سلسله پهلوی را تحکیم بخشید، عمارت کاخ شهربانی را به عنوان نمادی از قدرت و صلابت ساخت. نمای (غربی) پرشکوه و سنگین عمارت با پلههای دو طرفه پهن و سنگین، به مثابه خاطرهای از پلههای تخت جمشید، نشانه خوبی از این عملکرد معماری در نشاندادن قدرت مرکزی است.
این عمارت در سال ۱۳۱۵ به بهرهبرداری رسید. تلاش معمار و کارفرما این بود که با استفاده از بنمایهها و الگوهای معماری دوره هخامنشی تخت جمشید، «بازگشت به گذشته باستانی» کشور را شعار قدرت مرکزی قرار دهد.
در خلق این فضا و حس، سه معمار وهنرمند نقش داشتند: «گابریل گورکیان»، به عنوان معمار، «قلیچ باقلیان» به عنوان هنرمند همراه، و «علیخان مهندس» به عنوان مهندس ناظر فنی.
بنا در سه طبقه و با زیربنایی حدود ۲۱ هزار متر مربع بنا شده. از ویژگیهای بنای کاخ شهربانی، تزئینات انجامشده در داخل آن، با گچبری و آینهکاری زیبا و چشمنواز است. نما و بخش خارجی بنا نیز با نقشهای برجسته الهامگرفته از معماری دوران هخامنشیان روی بدنه، ستونهای ساختمان و تندیسها، بسیار تماشایی است. پلکانهای دوطرفه سنگی در این کاخ، شباهت بسیاری به کاخ آپادانا در مجموعه تخت جمشید دارد.
تهران، میدان امام خمینی (ره) -خیابان امام خمینی (ره) – وزارت امور خارجه

نام
|
کاخ شهربانی |
قدمت | پهلوی اول |
ویژگی خاص |