«میرزا سید کاظم» در اواخر عمرش، اصطبلدار و وزیر دواب دربار ناصرالدینشاه بود. پدرش نیز از دولتمردان محمدشاه قاجار بود و کاظمیهای تهران و تفرش منتسب به وی هستند. از سید کاظم تفرشی علاوه بر این خانه، مسجد و مدرسهای زیبا هم در خیابان ری به یادگار مانده است کــه به نام بنیانگذار و واقف آن، مسجد و مدرسه کاظمیه نام دارد. سرای کاظمی ، بنایی قاجــاری در دل محله امامزاده یحیی (ع) است که بعد از بازسازی و مرمت بهعنوان موزه تهران قدیم حیات خود را در قلب تهران ادامه میدهد. اگر گذرتان به بازار تهران و محله امامزاده بیفتد، حتما سری هم به این خانه زیبا و تاریخی بزنید.
بنا به سبک اواخر دوران قاجار تمامی عناصر خانههای سنتی از جمله بیرونی، اندرونی، آبانبار، مطبخ و اصطبل را دارد. از نکات قابل توجه این خانه وجود رختشویخانه است که در آن زمان امری بسیار کم سابقه بود؛ چراکه تمام مردم برای شستن لباسها به چشمهها و رودها میرفتند. عمارت سرای کاظمی در ســال ۱۳۷۹ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده و در سال ۱۳۸۶ تحت بازسازی و مرمت قرار گرفتهاست.
مثل اغلب خانههای اعیان در دوره قاجار، در سرای کاظمی هم جزئیات خیرهکنندهای در معماری خانه به چشم میخورد. در ساختمان اصلی دو تالار در مرکز قرار گرفتهاند. در طرفین تالارها، گوشوارهها قرار دارند و راهروها در طرفین گوشوارهها شــکل گرفتهاند. دو بادگیر آجری و زیبا، وظیفه خنککردن هوای خانه در روزهای گرم را برعهده دارند و از دور، در میان خانههای کوتاه قامت و یک یا دو طبقه محله امامزاده یحیی پیدا هستند.
دریچههای این دو بادگیر از پشت بام تا تالار اصلی ادامه دارند و هوای خنک را راهی زیر زمین عمارت میکنند؛ بخشی که با طاقهای آجری زینت داده شده و اغلب تابستان، زندگی اهل خانه در آنجا میگذشته. گچ بریهای زیبا و سادهای را میتوان در تالارهای خانه در پیشانی بخاریهای دیواری دید و بقیه دیوارها، ظاهری ساده دارند.
ارسیهای شاهنشین، زیباترین بخش سرای کاظمی را تشکیل میدهند. منبتکاری زیبا و پر نقشی، این پنجرههای ارسی را میسازند که با شیشههای رنگی، به جذابیت آن اضافه شدهاست.
در این موزه با استفاده از ویترینهای شیشهای، اشیا و ابزارآلاتی از زمان قاجار تا دوره پهلوی اول جمعآوری و به نمایش گذاشته شدهاست.
حتی تحولات پوشش در آن برهه تاریخی نیز، در این موزه قابل توجه است که هم لباس سنتی دوره قاجار و هم تحول لباسهای سنتی به لباس فرنگی مانند کلاه پهلوی، کت و شلوار و کروات را نشان میدهد. با گشتی در این موزه میتوان سراغی از بازیهای رایج در تهران قدیم را دید.
آدرس: تهران،خیابان ۱۵ خرداد- کوچه ابوالقاسم شیرازی- کوچه امامزاده یحیی
نام
|
موزه کاظمی |
قدمت | قاجاریه |
ویژگی خاص |
دو بادگیر آجری و زیبا
|