سلام

در ماجرای شیوع جهانی ویروس کووید۱۹، یک گزاره مهم و قدیمی دوباره به اثبات رسید: امید به زندگی سلاح موثری در برابر مرگ است. آمارهای زیادی هست که نشان می‌دهد بیمارانی که خود را باختند و امید از دست دادند، به مرگ نزدیک‌تر شدند. امید، کلیدواژه زندگی است در تمام وجوه. شهر و کشور هم به امید زنده است. اگر به هر دلیلی شهروندان یک شهر امیدی به آینده شهرشان نداشته ‌باشند، شهر می‌میرد. اما مساله مهم این است‌که بدانیم تظاهر بیرونی امید در یک شهر چیست. چگونه می‌توان به آینده شهر امیدوار بود؟ امید چه رابطه‌ای با سرزندگی شهری دارد؟ این پرسش، که در ظاهر بسیار ساده می‌نماید، پرسش و چالش بزرگ شهرسازان و مدیران شهری در تمام عالم است. برخی، به غلط، تصور می‌کنند سرزندگی شهری در گل و بلبل شهر است. خیال می‌کنند اگر خیابان‌های تمیز و نماهای شسته و رفته داشته‌باشند، سرزندگی به شهر می‌آید. ولی چنین نیست، این بخش کوچکی از عوامل سرزندگی شهری است. عوامل بسیار تاثیر گذار در سرزندگی شهری در شش حوزه تعریف می‌شود: بهداشت، آموزش، حکمروایی، ترور، زیرساخت‌های شهری ومحیط زیست. هرکدام ازاین مقولات هم به بخش‌های ریزتر تقسیم می‌شوند. مثلا در مبحث آموزش بایددید آیا آموزش عمومی و رایگان برای همه مردم فراهم است؟ آیا امکان آموزش خصوصی هم هست. آیا استانداردهای آموزشی شهر متناسب با الزامات جهان‌معاصر است؟

به عبارت دیگر به صرف اعلام تعداد دانش‌آموزان یک شهر کفاف نیست. باید کیفیت آن هم مورد نظر باشد. یا در مقوله ترور، مهم است دانسته شود ساکنان و شهروندان آیا حس ایمنی کامل دارند. آیا ایمنی و امنیت شهروندان توسط سازمان‌های مرجع تامین می‌شود یا توسط محافظان خصوصی؟ آیا مردم در مراجعه به پلیس یا قاضی احساس امنیت دارند؟پس می‌بینیم عنوان سرزندگی‌شهری به عوامل متعددی وابسته است و اصلا امری ظاهری و کالبدی نیست. بنابراین برای ایجاد امید به زندگی و امید به آینده شهر، باید تمام وجوه زندگی مردم مد نظر باشد. زندگی بدون امنیت یا بدون امکانات بهداشتی در شهری به‌ظاهر زیبا هرگز نمی‌تواند مردم را به آینده شهر امیدوار کند. خوب، اگر امید مردم به آینده شهر از بین برود، چه اتفاقی می‌افتد؟ شهر می‌میرد! چرا؟ چون مردم حس تعلق مکان به‌آن ندارند و آبادی و ویرانی آن تاثیری در رفتار مردم نمی‌گذارد. علاوه بر آن، یکی از مهم‌ترین و بدترین علائم ناامیدی مردم آن است که ره به لجبازی و تمرد می‌زنند. خلاف می‌کنند، بد رانندگی می‌کنند. پرخاش می‌کنند،دعوا راه می‌اندازندوهزار بزه‌و خلاف دیگر. درعلم شهرسازی حتی خلاف رانندگی را ناشی از عدم اعتماد مردم به مدیریت شهر تلقی‌می‌کنند. به‌ویژه درشهرهایی‌که امکان اظهار مخالفت با مدیریت شهر وجود ندارد و تخلف تنها مفر اظهار نارضایتی است.

بهروز مرباغی
سرمقاله نشریه اردیبهشت اودلاجان شماره ۱۴۷

0
لطفا اگر نظری دارید برای ما ارسال کنیدx