تکامل محله به شهر

تا همین حدود یکصدسال پیش، ما شهر را با محله‌هایش می‌شناختیم ولی امروز شهر هویتی یکپارچه‌تر از گذشته پیدا کرده و محله‌ها از آن یگانگی پیشین فاصله گرفته‌اند. در جهان آن روز، ما با «کوچه»ها سروکار داشتیم ولی امروز با خیابان سروکار داریم. این سخن بدان معنا نیست که الان کوچه نداریم یا یکصدسال پیش اصلا خیابان نداشتیم. نه. مساله در حاکمیت و غلبه یکی بر دیگری است. در آن سال‌ها، شالوده شهر را محله‌ها و شالوده محله‌ها را کوچه‌ها تعریف می‌کردند، ولی امروز خیابان‌ها هستند که شالوده و سازمان کالبدی شهر را تعریف می‌کنند. پس با کمی آسان‌گیری می‌توان گفت فهم «خیابان» می‌تواند ما را در فهم تکامل اجتماعی یاری دهد. به سخن دیگر، خیابان مفهوم و ساختاری جدید و به اصطلاح مدرن در تاریخ شهرهای ما است. باز با کمی آسان‌گیری بیشتر، می‌توان گفت زمان ظهور خیابان در هرشهر زمان ورود آن به دنیای‌جدید است. شهرهای ما با تاخیری مشخص به این دنیا واردشدند و در داخل کشور هم زمان ورود هر شهر به دنیای جدید زمان متفاوتی است.