سلام

در یکی از شهرهای کوچک جنوبی کشور، ۱۴ سال، به ابتکار یک مدیر میانی شهر، باقیمانده قلعه تاریخی شهر را که فقط یک کنج و برج دیدبانی آن بود، با صرف کمی هزینه ولی مقدار زیادی سلیقه، آماده کردند و در اختیار مردم گذاشتند تا هرکس به قدر همت خود، یادگارهای خانوادگی خود را، از قبیل سند و عکس و شیء بیاورد و به نام خود در آنجا به نمایش بگذارد. نتیجه کار فوق‌العاده بود.

اولا، همین عمارت کوچک، از نظر اشیاء و اسناد اهدایی مردم، تبدیل به یک موزه واقعی شد. واقعی. چرا؟ نخست بدین خاطر که توسط خود مردم راه‌اندازی شد و خود مردم نیز قرار گذاشتند که از آن حفاظت کنند. دوم آن‌که اهالی با دیدن عکس و سندهایی که همسایه‌ها و همشهری‌ها آوردند، تازه فهمیدند که بسیاری از آن‌ها رابطه دیرین باهم داشته‌اند و خبر نداشتند. بدین ترتیب، باب مودت دوباره گشوده‌شد که امری بسیار مهم و مبارک بود. علاوه بر این‌ها تازه اهالی پی بردند که چه داشته‌ها و خاطره‌های تاریخی مهم داشته‌اند که متاسفانه تا آن موقع بی‌خبر بودند. این یعنی ما ریشه داریم. ما تاریخ داریم. ما اصل و نسب داریم. پس ما هستیم.

در کنار همه این‌ها، مردم، به همین راحتی، متوجه شدند که بهتر از اداری‌ها و دولتی‌ها می‌توانند موزه شهر و دیار خود را راه‌اندازی کنند. با شیطنت، به همدیگر می‌گفتند اگر موزه «مال خودمان» نبود ما این اشیا و اسناد را نمی‌دادیم. حالا فرق می‌کند، مال خودمان است!

این تجربه به سادگی نشان می‌دهد با چنین فعالیت‌هایی می‌توان انسجام و هویت یک محله یا یک شهر را تعریف کرد. لازم نیست کار خارق‌العاده‌ای انجام شود یا رویداد مهمی پیش آید. مردم اگر دل بدهند، با کوچک‌ترین امکانات می‌شود چنین فضاهایی را خلق کرد.