سلام

بسیاری از ماها شهر محل زندگی‌مان را نمی‌شناسیم. یا خیلی ناقص می‌شناسیم. حیف است. درست مثل آن است که ما با کسی زندگی می‌کنیم ولی او را خوب نمی‌شناسیم. اولین گامِ دوست‌داشتن، آشنایی است. شهر را باید شناخت. شهر را باید دوست داشت. بجز کسانی که به هردلیلی قصد مهاجرت دارند، بقیه ماها باید در همین شهر و کشور زندگی کنیم. حال که چنین است، عقل حکم می‌کند از این زندگی لذت هم ببریم. عمرمان را با خمودی و بی‌حالی نگذرانیم. دوست‌نداشتن جایی که در آن زندگی می‌کنیم، حتما کمکی به کسی نمی‌کند. حتما نفعی برای ما ندارد. ولی اگر شهرمان را دوست داشته باشیم، حتما از زندگی در آن لذت هم می‌بریم. برای همین است که باید، نخستین گام را خودمان برداریم. شهر سرجایش هست. با اراده ما شهر نه جابه‌جا می‌شود نه رنگش تغییر می‌کند، ولی با خواست ما ممکن است شهر زیباتر دیده‌ شود. برای زیباتر دیده‌شدن شهر باید آن را کشف کرد. کشف شهر با دیدن آن، با تجربه آن ممکن است. شهرگردی، پرسه در کوچه و خیابان، ساده‌ترین ابزار است ولی اصلا کافی نیست. باید لایه‌های پنهان شهر را کشف کرد. چگونه؟ با مطالعه کتابخانه‌ای و مشاهدات میدانی. مثلا اگر در جایی خوانده‌ایم که نخستین سفارت‌خانه پروس (بعدها: آلمان) در کوچه مروی بوده، دیگر از آن کوچه به همین سادگی رد نمی‌شویم. دنبال ردپای پروس در آن می‌گردیم. اگر در جایی خوانده‌ایم که مدرسه «خانِ مروی» تاسیس شد و پایه‌گذاری آن نام کوچه را تحت‌الشعاع قرار داد، در عبور از کوچه‌مروی کنجکاوتر می‌شویم،

 

از تک‌تک بنا و آجر آن لذت می‌بریم. اگر بدانیم، روزگاری نه‌چندان‌دور، اول کوچه‌مروی پر از سنگ‌تراشی بوده، اولا حساسیت‌مان به کوچه زیاد می‌شود، دوما کنجکاو می‌شویم‌ بدانیم این سنگ‌تراش‌ها، به رسم مالوف، کنار کدام قبرستان بودند؟ و تازه ممکن است حساس شویم که چرا دو کوچه بالاتر، بن‌بستی هست که تا چندی پیش اسمش «قبرستانک» بود. بدین ترتیب با هرگام در آشنایی با محله و شهر، شاخک‌های حسی ما حساس‌تر می‌شود و پرسه‌های ما در کوچه و خیابان معنا پیدا می‌کند و از این معنایافتن‌ها لذت می‌بریم. هم لذت می‌بریم، هم حس رهایی به ما دست می‌دهد. این یک گزاره معتبر است‌که «آزادی در آگاهی‌ است‌ و خشونت از جهالت می‌آید». پس شهر ومحله‌مان را بشناسیم و از آن لذت ببریم. اگر محله‌مان لذت ببریم، حتما برای نگهداری‌ش بیشتر می‌کوشیم. در همین چندسال اخیر، حوشبختانه، اهالی محله ما شناخت بیشتری از ارزش‌های آن پیدا کرده‌اند و حاضر نیستند به این راحتی از محله کوچ کنند. این نکته مهمی است.

بهروز مرباغی
سرمقاله نشریه اردیبهشت اودلاجان شماره ۱۲۷

0
لطفا اگر نظری دارید برای ما ارسال کنیدx