سلام
محله آباد شود، هزار نعمت و برکت دارد. علاوه بر منزلت و شخصیت محله که با آبادی و پاکیزگی نسبت مستقیم دارد، و علاوه بر شخصیت ملی و جهانی که محله با آبادانی و نشاط خود پیدا می‌کند، برکتِ کار و معاش هم هست. محله برای آبادانی نیازمند تعمیرات و مرمت و احیا است. این فعالیت، با هرمقیاسی که سنجیده‌شود، یکی از جاذب‌ترین کارها برای ایجاد شغل است. اگر با مثلا هزار واحد پولی در حوزه پتروشیمی فقط یک نفر شغل پیدا می‌کند، با همان مقدار سرمایه، در حوزه مرمت و احیا بیش از ۳۶ نفر صاحب شغل می‌شوند. همین‌طور در بخش‌هایی مانند خودروسازی، صنایع سنگین و صنایع مختلف شیمیایی. حجم سرمایه و اعتباری که در آن رشته‌ها برای ایجاد شغل باید صرف شود، ده‌ها برابر سرمایه‌ای است که در حوزه مرمت و احیا لازم است. در اصطلاح اقتصادی، آن بخش‌ها سرمایه‌بر هستند و حجم سرمایه است که نقش اصلی را دارد. اما در مرمت و احیا، نیروی کار است که سهم اصلی هزینه‌ها را به خود اختصاص می‌دهد. بنابراین در شرایطی که «بیکاری» به عنوان یک خطر بزرگ و شورش‌خیز در جامعه مطرح است، تشویق مردم به تعمیرات خانه‌ومحله و توسعه فرهنگ مرمت‌و احیا برای باززنده‌سازی بناها و محله‌ای تاریخی می‌تواند یکی از گزینه‌های مهم در ایجاد اشتغال باشد. در مرمت و احیا، علاوه بر نیروی کار مستقیمِ شاغل در پروژه، صنایع کوچک و بزرگ دیگر هم درگیر هستند، از آجرپزی تا رنگسازی، از شیشه‌بری تا قلم‌زنی و غیره.
در کنار این اشتغال‌زایی، مرمت و احیا، نوعی نوزایی مدنی و فرهنگی هم هست. بناهای تاریخی و محله‌های قدیمی، با آبادشدن‌شان شوق یادآوری گذشته نزدیک را برای مردم فراهم می‌آورد و یادآوری گذشته نزدیک، یعنی خلق زمینه‌های لازم برای دوستی و مودت. هرگز کسی که گذشته نزدیک خود را به یاد ندارد نمی‌تواند مدعی شناخت و تحلیل گذشته دور تاریخی خود باشد. وقتی نهضت ملی‌شدن نفت و مشروطه و قیام جنگل و افسران خراسان را نمی‌شناسیم و به یاد نمی‌آوریم، صحبت از کوروش و داریوش، نوعی لقلقه ذهنی است.
برای یادآوری و شناخت گذشته نزدیک، آبادی و باززنده‌سازی بناها و محله‌های تاریخی اهمیت بسیار بالایی دارد. در عالی‌ترین شکل، اگر اسادبنا و کارگر مرمت و احیا هم از اهالی آن محله یا حتی شهر باشند که بسیار عالی است. اینان، خشت به خشت این عمارت‌ها را می‌شناسند و در تعمیر و مرمت آن‌ها، حتما، خاطرات خود را هم ملاتِ مرمت می‌کنند و عمارتی که با ملات عشق و آشنایی سر برآورد، حتما عمارتی فاخر، جذاب و سرشار از ارامش خواهدبود.
مرمت و احیا برکات فراوان دارد. حاصل و نتیجه درخشان هم دارد. این را تجربه همه ما ها نشان داده. بکوشیم جنبش بزرگ مرمت و احیای آثار و میراث تاریخی را همه‌گیر و نیرومند سازیم.
نوشته‌ی بهروز مرباغی
سرمقاله نشریه اردیبهشت اودلاجان شماره ۳۲