و این چنین می‌شود که باقری راه خور را در پیش می‌گیرد. در فرصتی دلنشین، در خور، با آقای رضا شایگان، فرزند بازمانده نسل شعرای برجسته خور محمد شایگان، آشنا می‌شود و او می‌شود راهنما و زبان کارگردان در خور. از طریق او، و باز در فرصتی ناب، معلوم می‌شود در سال 1353 یکی از اهالی روستا دو حلقه فیلم از روستا و مراسم عروسی خودشان گرفته و از آن زمان تا کنون بدون استفاده و دست‌نخورده مانده! 

بدین‌گونه، مهدی باقری به منابعی دست پیدا می‌کند که حکم کیمیا داشتند. به قول خودش «شبیه معجزه است که توانستم آخرین شاعر زنده کلاسیک خور را پیدا کنم و تصاویری از پنجاه سال پیش به دستم برسد که حتی خودشان هم از آن زمان تا کنون آن را بر پرده ندیده‌اند». قصه آشنایی با رضا شایگان از زبان ورهرام شنیدنی است: «دختر آقای شایگان دوست دختر من در اتریش است. وقتی داستان مستند خور مطرح شد، از طریق این دو دختر ما با رضا شایگان آشنا شدیم و ارتباط ایشان با مهدی باقری برقرار شد که بسیار مغتنم بود.»

مستندهای ماندگار

رضا شایگان معتقداست «به‌گفته کاتوزیان، ما درجامعه کوتاه‌مدت زندگی می‌کنیم. خود همین مستند را امروز که می‌بینیم، متوجه تغییراتی می‌شویم در همین هفت سال گذشته در خور افتاده. کی‌ها رفتند و کی‌ها ماندند و اتفاقات دیگر. به همین خاطر، ساختن چنین مستند هایی غنیمتی است برای ثبت احوالات جامعه برای آیندگان». او متاسف است که «پدر فوت کرد و اثری از او منتشر نشد». به گفته رضا شایگان، در گویش خوری، واژه‌ها و مفاهیمی هست که انگار از دوره هخامنشیان بدون تغییر به ما رسیده‌اند. «خوشبختانه، پدر، محمد شایگان، این فرهنگ را جمع‌آوری و ثبت کرد. یادگاری ماندگار ازاین انسان شریف‌و فرهیخته».

فرهاد ورهرام، نهیه‌کننده، علقه و سابقه‌اش با خور را چنین بیان می‌کند: «اول‌بار پس‌از زلزله طبس ازطریق نایین به طبس رفتم. آن موقع این جاده خاکی بود. در نیمه راه، برای گذران شب در خور توقف کردیم. یک مغازه داشت. پرسیدیم کجا می‌شود شامی بخوریم و شب‌را به صبح برسانیم، گفت هیچ‌کجا؛ در مغازه روغن و تخم‌مرغ هست‌و یک چراغ پریموس. نان هم هست. نیمرو درست کنید و کرکره را بکشید پایین و بخوابید. صبح موقع رفتن دوباره کرکره‌را بیاوریدپایین وبروید».

روستای رازها!

آلفونس گابریل، پزشک اتریشی، سه بار به ایران سفر کرد. در سفری که سال 1933 داشت، کویرهای ایران را کامل گشت و مطالعات دقیقی روی وجوه مختلف انجام داد و بعدها به صورت کتاب منتشر کرد. از جمله کتاب معتبر «عبور از صحاری ایران». از جمله جاهایی که گابریل سفر کرد و ثبت کرد، خور بود. و شانس ورهرام بود که در سفر چند سال پیش به خور با آقای نصرالله شیبانی آشنا می‌شود که در شصت‌ سالگی راهنمای گابریل در سفر به کویر بود.خور که به روستای شاعران معروف بوده، یکی از اتراق‌گاه‌های این پژوهشگر اتریشی می‌شود. در این روستای کوچک آنقدر انسان فرهیخته وجود داشت و دارد که چند کتاب جامع درباره سرشت و سرنوشت آن نوشته‌اند.