در مسیر، در چهارراه گمرک، صدای آوازی در دستگاه دشتی از قهوه‌خانه‌ شنیده می‌شود. می‌گوید «تا صدای این آواز را شنیدم پاهایم سست شد. دیدم توان رکاب‌زدن ندارم. همان کنار قهوه‌خانه نشستم و با دل سیر آواز را گوش کردم!». و این چنین است که ابراهیم، کارگر جوان نجار، دنبال موسیقی می‌افتد و با چه دلهره و روندی خودش را به استاد صبا می‌رساند.

 در خانه‌اش در ظهیرالاسلام که کلاس‌هایش هم در همان‌جا برگزار می‌شد. مستند«ساز و مهر» روایت دلی استاد قنبری مهر از این دلدادگی به موسیقی و استاد صبا است. تمام فیلم چهره استاد را در قاب درشت می‌بینیم که دارد زندگی‌ش را تعریف می‌کند و در چند سکانس کوتاه هم چند عکس یا فیلم کوتاه آرشیوی را می‌بینیم که شاید کمک کند به تاثیر بیشتر این روایت.

 به عبارتی ساده‌تر، هیچ تلاشی نشده تا برای معرفی استاد قنبری مهر از گفتار و نظرات دیگران استفاده شود. همه قصه را از زبان خود او می‌شنویم.

استاد سختگیر

محمود یارمحمدلو تعریف می‌کند چگونه در سال‌های دور، پس از خواندن مصاحبه‌ای از قنبری مهر سراغ او را گرفته، دنبالش رفته و علاقمند بوده گفتگویی تصویری از او بگیرد که موفق نمی‌شود. «چون استاد خیلی سختگیر بود و علاقه‌ای به مطرح‌شدن در فضاهای رسانه‌ای نداشت. حتی اصرار داماد هنرمندش مرتضی پورصمدی، که فیلم‌بردار بود هم ثمری نداده ‌بود». 

نهایتا استاد این مستندساز علاقمند و پیگیر را به کارگاه و موزه ساز فرهنگ و هنر راهنمایی می‌کند با این توضیح که هرچه بخواهی آن جا هست! بر این اساس، به نظر می‌آید مستند «ساز و مهر» تنها مستند درباره استاد است که توسط مرجان قنبری مهر و همسرش کارگردانی شده و داماد دیگر استاد هم که یاد و نامش بخیر، زنده‌یاد مرتضی پورصمدی، آن را فیلم‌برداری کرده‌است. 

این مستند از همین جهت هم مغتنم است چون در کنار این هنرمندان و عوامل اصلی فیلم، فرشاد فدائیان را هم به عنوان تدوینگر فیلم داریم که مهر و نقش خود را بر فیلم زده. این نقش فداییان بر فیلم را می‌توان در تیتراژ نهایی فیلم دید.

قصه انتهای مستند!

در سکانس‌های انتهایی مستند ساز و مهر، شاهدیم که استاد قنبری در خانه بسیار ساده خودش است و همسرش جیره قرص‌های او را می‌چیند. نشانه پیری و رو به فناشدن. شاید گنجاندن این صحنه‌ها را بشود از سلیقه تدوینگر دانست. یارمحمدلو می‌گوید: «غالب مستندهای فدائیان محور فناشدگی دارد.