سلام
نوروز امسال هم تمام شد. با تمام خوبیو بدیهایش و با تمام اتفاقات و مسائلش که دیر یا زود تبدیل به «خاطره» خواهندشد. اما هنوز درسهایی از نوروز هست که میتوان همیشه تکرار کرد و از آنها آموخت. گفتیم که نوروز امکانی است برای تمرین مهربانی. در این روزها ما به سادگی تمام از خطای همدیگر چشم میپوشیم و به هر بهانهای به همدیگر لبخند میزنیم و تلاش میکنیم با مهربانی باهم صحبت کنیم. اما این مهربانی، اگر بخواهیم پایدار باشد، چه الزاماتی را میطلبد؟ چه باید بکنیم مهربانیها مستمر و ادامهدار باشند.
نخستین شرط مهربانی، زدودن کدورت است. همانگونه که برای جریان آب در جویبار باید مسیر جوی را از آشغال و سنگ و مانع پاک کرد، برای دوستی و مهربانی هم باید موانع سرراه را برداشت. مهمترین مانع مهربانی، کدورت بین افراد است. نخست باید کدورت از میان برخیزد. پس باید راهی برای برداشتن آن اندیشید.
رابطه انسانی مهمترین اصل برای نزدیکی قلوب و مودت بین انسانها است. اما رابطه انسانی شیوهها و اشکال متنوعی دارد. با قطعیتتمام میتوانگفتکه رابطه چهرهبهچهره وحضوری مهمترین و موثرترین رابطه شکل رابطه انسانی است. آدمها وقتی رو در رو و چشم تو چشم هم قرار میگیرند، بسیار راحت و صریح میتوانند با طرف مقابل وارد بدهبستان فکری و ارتباطی شوند. در بدهبستان حضوری و رو در رو، بالاخره یکی از طرفین کوتاه میآید و مسائل حل میشود. در بسیاری از موارد، کدورتها ناشی از سوءتفاهم است کهعموما ازنقلو حرف دیگران بهوجود آمده. دیدار رودررو و حضوری این واسطهها را از میان برمیدارد و طرفین با ورود به واقعیت حقیقی ماجرا و علت کدورت، به راحتی امکان آشتی مییابند.
به همین خاطر است که امروز، در کل جهان، فضاهای عمومی محله و شهر برای ارتباط چهرهبهچهره اهالی باهم اهمیت پیدا کردهاند. امروز، به هر دلیلی، امکان دید و بازدیدهای سنتی افراد در خانهها برای همه مناسب نیست. مردم ترجیح میدهند دیدارهای خود را در مکانهای عمومی شهر ترتیب دهند. مثلا در پارک و کافه و سینما و امثال آنها. اما یکی از بهترین فضاها برای معاشرت افراد محل باهم مکانهایی مثل سرای محله، انجمن محلی و شورایاریها است و مردم بدون هیچ شرط و شروطی در این مکانها قرار میگذارند و به گپ و گفت میپردازندبیآنکه متحمل هزینه شوندیاسربار همسایه و فامیل شوند. بنابراین باید تلاش نمود این محلو مکانها را در کوچه و محله راهاندازی شود تا ساعات دنج و سالم در اختیار اهالی قرار گیرد. لازم نیست این فضاها دارای مبلمان و تجهیزات خاص باشند. کافی است جایی باشد بدون مزاحم و بدون تشریفات. حتی حیاط سرای محله میتواند محل تجمع باشد یا نیمکتهایش جایی باشد برای گپزدن و بدهبستان فکری. رفاقت به همین سادگی است.
نوشتهی بهروز مرباغی
سرمقاله نشریه اردیبهشت اودلاجان شماره ۶۴