سلام

یکی از نشانه‌های بلوغ مدنی جوامع، شناخت افراد نسبت به وظایف و اختیارات خود است. مثلا، وظیفه مدیریت یک باشگاه فرهنگی ‌ورزشی ارتقای نشاط جامعه نیست. وظیفه این مدیر آن است که امور اقتصادی باشگاه را رتق و فتق کند، بدهی بالا نیاورد، اموال و اثاثیه آن را حفاظت کند و در مذاکرات و گفتگوها صاحب منطق و مبانی نشان دهد. شعار دادن و توسل جستن به وظایف دیگران او را از راه به در می‌کند و از انجام وظایف اصلی‌اش باز می‌دارد. بالابردن نشاط اجتماعی وظیفه‌ای حاکمیتی است و راه‌کارها و امکانات خاص خود را می‌طلبد. به عنوان نمونه، وظیفه آموزش و پرورش، دانشگاه و نهادها و وزارت‌خانه‌های فرهنگی و اجتماعی است که با راهبردهای دقیق و علمی موجب امید و نشاط مردم باشند. بنابراین برای تحقق اهداف مدنی و اجتماعی باید حیطه وظایف مردم و حکومت تعریف شود. حالا، موضوع بحث ما محله و شهر است. اهالی یک محله و شهر بایدقبول کنند وظیفه‌شان آنی نیست‌که به عهده حاکمیت است. مردم وظیفه تبدیل محله و شهر خود به «ام‌القرا» را ندارند. حتی نهادهایی چون شوراهای شهری هم چنین وظیفه‌ای ندارند.

 

وظیفه مردم و سازمان‌های مردم‌نهاد ارتقای سلیقه عمومی در حفاظت و نگهداری شهر و مواریث آن است. وظیفه این نوع نهادها آن است که مردم را علاقمند به داشته‌های خود کنند. وظیفه‌شان آن است که اختلاف درون‌محله‌ای را در حد محله محدود کنند و راه دادگاه را به روی در و همسایه باز نکنند. وظیفه اهالی محله و سازمان‌های محله‌ای آن است که پاکیزگی کالبدی و رفتاری محله را رصد کنند و هر روز بر شادابی در و پیکر و کوچه و بازار محله بیفزایند. وظیفه اهالی و سازمان‌های محله‌ای آن است که ارتباط منطقی و واقعی با مدیریت شهر برقرار کنند و تبدیل به بازوی نظارتی آن شوند. وظیفه اهالی و سازمان‌های محله‌ای این نیست که هر روز بر مطالبات و تقاضاهای غیرواقعی مردم دامن بزنند و مردم و مدیریت را رودرروی هم قرار دهند. وظیفه این نوع سازمان‌ها آن است که مدیریت شهر را از اداره و سامان‌یابی محله مطمئن سازند تا آن نهادها به وظایف حاکمیتی خود بپردازند. مدیریت شهر موظف است زیرساخت‌های شهری را برای مردم فراهم کند. از مردم انتظار نمی‌رود ضامن امنیت محله باشند. وظیفه حاکمیت است‌که امنیت و ایمنی محله‌ها را تامین کند. و وظایفی از این دست. خلاصه آن که بهترین راه برای تحقق هدف‌ها و برنامه‌ها آن است که حوزه و حیطه وظایف مردم و مدیریت تعریف درست داشته‌باشد و هریک از این دو در حوزه موظف خودش فعال باشد. نه به بهشت بردن اهالی محله وظیفه سازمان مردم‌نهاد محله‌ای، نه دخالت در وظایف شورا یا شورایاری واقعی محله وظیفه مدیریت است. امور کلان ملی و منطقه‌ای در حوزه مدیریت است و تداوم زندگی آرام و مودت‌آمیز محله‌ای در حوزه وظایف اهالی.

بهروز مرباغی
سرمقاله نشریه اردیبهشت اودلاجان شماره ۲۳۵

0
لطفا اگر نظری دارید برای ما ارسال کنیدx