سلام

می‌توان چندصد خانواده را به‌جای آن‌که در خانه‌های شخصی برای هر خانواده و در یک محله اسکان دارد، مجتمع مسکونی بلندمرتبه‌ای در زمینی به اندازه یک بیستم یا یک چندم آن محله ساخت و همه را در آن مستقر نمود. به عنوان شاهد مثال، مساحت مفید و اصلی شهرک اکباتان، حدود صد هکتار است. حتی اگر تمام محدوده آن را که از جمله شامل اتوبان و گذرهای شهری هم هست، به حساب این شهرک‌بگذاریم، می‌شود دویست‌هکتار. ظرفیت‌پذیرش مسکونی این شهرک ۶۴ هزار نفر است. این را مقایسه کنیم با مساحت ۱۷۰۰ هکتاری شهر دامغان که کل جمعیت آن ۵۳ هزار نفر است. پس در این‌که بلندمرتبه‌سازی نه تنها گریزناپذیر، بلکه منطقی‌تر هم هست، نباید تردید کرد. به عبارتی، مجتمع‌های بلندمرتبه مسکونی نوعی محله عمودی هستند. واحدهای مسکونی به جای گسترده‌شدن در سطح، در ارتفاع مستقر شده‌اند. اما این بلندمرتبه‌ها چند ویژگی مهم شهری هم دارند. مهم‌ترین ویژگی آن‌ها تولید منظر شهری است. هر متجمع بلند و حجم‌دار شهری، به ناگزیر تبدیل به یک منظر شهری هم می‌شود و باید در خدمت منظر عمومی آن شهر باشد. از این لحاظ ساخت بلندمرتبه‌ها در شهر شخصیت تازه‌ای به آن می‌دهد که فراتر از ظرفیت و تاثیر خانه‌های تک‌طبقه و کوتاه در شهر است. اما، این تمام مساله نیست. در یک مجتمع بلند و بزرگ مسکونی با تمرین دموکراسی طرف هستیم.

 

 وقتی در یک برج یا مجتمع بزرگ، چندصد خانواده مستقر هستند، بلاشک و به ناگزیر باید ساختاری جمعی برای حل مسائل آن داشته‌باشند. از ساده‌ترین مسائل مثل تقسیم هزینه‌های عمومی تا اقدامات مرتبط با نگهداری و احیانا توسعه مجتمع. پس ناگزیر باید یک هیئت مدیره مسئول و مدیر برای مجتمع انتخاب شود. این انتخاب، قطعا، خیلی جدی و کاملا واقعی است. مربوط به زندگی روزمره یک‌تک ساکنان مجتمع است. پس همه در برابرش مسئول هستند. همین انتخاب هیئت مدیره در چنین مقیاسی، تمرین دموکراسی است. در روزها و سال‌های آتی، که باید شورای شهر یا مجلس را انتخاب کنیم، این تمرین به کار می‌آید. زندگی در یک مجتمع چندصد واحدی، در حکم آزمایشگاه جامعه‌شناسی شهری برای رسیدن به یک ساختار دموکراتیک است. بنابراین سکونت دراین مجتمع‌ها تنهاگزینه جوامع‌بشری در دهه‌های آتی است. در همین مجتمع‌ها امکانات رفع نیازهای روزمره پیش‌بینی می‌شود و برای ساکنان نیازی به مراجعه به واحدهای خدمت‌رسان شهری در نقاط دیگر نخواهدبود. بگذریم از خدماتی چون مهدکودک که وجودش در دل یک مجتمع مسکونی بزرگ، علاوه بر ایمنی و آرامش روانی، سبب‌ساز دوستی و مودت بین ساکنان، که پدران و مادران این کودکان هستند می‌شود. به عبارتی خلاصه‌تر، مجتمع مسکونی بلندمرتبه، نیاز زندگی امروز است. جه بهتر از این؟

بهروز مرباغی
سرمقاله نشریه اردیبهشت اودلاجان شماره ۲۳۰

0
لطفا اگر نظری دارید برای ما ارسال کنیدx